1- روش پند دادن گناهكاران
جوانی خدمت امام حسين عليه السلام رسيد و گفت، من مردی گناهكارم و نمی‌توانم خود را در انجام گناهان باز دارم، مرا نصيحتی فرما.
قال الامام الحسين عليه السلام:
«افعل خمسة اشياء و اذنب ما شئت، فاول ذلك: لا تاكل رزق الله و اذنب ما شئت، و الثاني: اخرج من ولاية الله و اذنب ما شئت، و الثالث: اطلب موضعا لا يراك الله و اذنب ما شئت، و الرابع: اذا جاء ملك الموت ليقبض روحك فادفعه عن نفسك و اذنب ما شئت، و الخامس: اذا ادخلك مالك فی النار فلا تدخل فی النار و اذنب ما شئت.» (1)
امام حسين عليه السلام فرمود:
«پنج كار را انجام بده و آنگاه هر چه می‌خواهی گناه كن.
اول: روزی خدا را مخور و هر چه می‌خواهی گناه كن.
دوم: از حكومت خدا بيرون برو و هر چه می‌خواهی گناه كن.
سوم: جايی را انتخاب كن تا خداوند تو را نبيند و هر چه می‌خواهی گناه كن.
چهارم: وقتی عزرائيل برای گرفتن جان تو آمد او را از خود بران و هر چه می‌خواهی گناه كن.
پنجم: زمانی كه مالك دوزخ تو را به سوی آتش می‌برد در آتش وارد مشو و هر چه می‌خواهی گناه كن.»
جوان اندكی فكر كرد و شرمنده شد و در برابر واقعيت‌های طرح شده چاره‌ای جز توبه نداشت.
2- اقسام جهاد
جهاد در راه خدا يكی از ارزشمندترين عمل‌ها نزد پروردگار است كه شرافت مسلمانان و تداوم اسلام به آن بستگی دارد اما اين حقيقت را هم بايد دانست كه جهاد دارای اقسام گوناگون است.
قال الامام الحسين عليه السلام:
«الجهاد علی اربعة اوجه: فجهادان فرض، و جهاد سنة لايقام الا مع فرض، و جهاد سنة.
فاما احد الفرضين فجهاد الرجل نفسه عن معاصی الله، و هو من اعظم الجهاد و مجاهدة الذين يلونكم من الكفار فرض.
و اما الجهاد الذی هو سنة لايقام الا مع فرض، فان مجاهدة العدو فرض علی جميع الامة. لو تركوا الجهاد لاتاهم العذاب، و هذا هو من عذاب الامة و هو سنة علی الامام، ان ياتی العدو مع الامة فيجاهدهم.
و اما الجهاد الذی هو سنة فكل سنة اقامها الرجل و جاهد فی اقامتها و بلوغها و احيائها، فالعمل و السعی فيها من افضل الاعمال; لانها احياء سنة و قد قال رسول الله صلی الله عليه و آله: من سن سنة حسنة فله اجرها و اجر من عمل بها الی يوم القيامة من غير ان ينقص من اجورهم شيئا.» (2)
امام حسين عليه السلام فرمود:
«جهاد بر چهار قسم می‌باشد، دو قسم آن واجب و [دو قسم ديگر] يكی مستحب است كه بدون واجب قوام نمی‌يابد و ديگری مستحب است:
1- يكی از دو جهاد واجب، مبارزه انسان با نفس خويش در ترك گناهان است كه از بزرگترين نوع جهاد خواهد بود.
2- و جهاد با كافرانی كه بر ضد شما برخواستند.
3- جهادی كه مستحب است و برپا نمی‌شود جز با جهاد واجب، آن جهاد با دشمنان است كه بر جميع مسلمانان واجب است، اگر آن را ترك كنند عذاب الهی آنان را فرا خواهد گرفت، اين همان عذابی است كه دامن گير امت اسلام می‌شود. و اين جهاد بر امام مستحب است و آن زمانی است كه [دشمن تهاجم كند پس] در كنار مردم با دشمن بجنگد.
4- و آن جهادی كه مستحب است، هر گاه مسلمان سنتی [از سول خدا صلی الله عليه و آله يا اسلام] را بر پا دارد و تلاش كند و زحمت بكشد در همگانی شدن و زنده ماندن آن، پس عمل او، و تلاش او از بهترين اعمال است; زيرا زنده كردن سنت اسلامی است. كه پيامبر اكرم صلی الله عليه و آله فرمود:
هر كس سنت نيكوئی را پايه ريزی كند پاداش آن و پاداش هر كس به آن عمل كند تا روز قيامت به اين شخص داده خواهد شد. بدون اين كه از اجر كسانی كه آن را انجام می‌دهند چيزی كاسته شود.
3- اقسام عبادت
می دانيم همه آنان كه به سوی خدا می‌روند و به پرستش و عبادت روی می‌آورند دارای انگيزه يكسانی نيستند، بايد ديد برترين آن‌ها كدامند؟
قال الامام الحسين عليه السلام:
«ان قوما عبدوا الله رغبة فتلك عبادة التجار و ان قوما عبدوا الله رهبة فتلك عبادة العبيد، و ان قوما عبدوا الله شكرا فتلك عبادة الاحرار، و هی افضل العبادة.» (3) *
امام حسين عليه السلام فرمود:
«همانا مردمی خدا را برای شوق بهشت پرستش می‌كنند كه اين پرستش تجار است.
و همانا مردم ديگری خدا را از روی ترس می‌پرستند كه اين پرستش بردگان است.
و همانا مردمی خدا را از روی شكر و سپاس عبادت می‌كنند كه اين عبادت آزادگان است و اين نوع پرستش والاترين نوع عبادت است.»
- · پاورقــــــــــــــــــــی
1) بحارالانوار، ج 78، ص 126، حديث 7; جامع الاخبار، ص 359، حديث 1001.
2) جعفريات، ص 77; تحف العقول، ص 173; خصال، ج 1، ص 240; بحارالانوار، ج 100، ص 23، حديث 5.
3) تحف العقول، ص 175; بحارالانوار، ج 78، ص 117، حديث 5 و اعيان الشيعه، ج 1، ص 620.
* - فرهنگ سخنان امام حسين عليه السلام، محمد دشتي.