1.سوره كوثر كه در شأن و منزلت حضرت زهراعلیها السلام نازل شده، دارای ویژگی ژرف و شگرفی است به گونه‌ای كه همه كلمات كلیدی آن، یعنی «أعطینا»، «كوثر»، «فصلّ»، «انحر»، «شانی ء» و «أبتر»، فقط یك بار در كل قرآن به كار رفته اند. (1)

2. در زبان عربی هنگامی كه گفته می‌شود: «قامَ لَها»، یعنی این مرد به احترام آن زن از جای خود برخاست، ولی هنگامی كه گفته می‌شود: «قامَ اِلَیها»، یعنی این مرد به احترام آن زن از جای خود برخاست و به جهت احترام ویژه‌ای كه برای آن زن قائل بود، چند قدمی نیز به طرف او حركت كرد. در كتاب حدیثی بحار الانوار، جلد 37، صفحه 71 گفته شده است كه هرگاه حضرت زهراعلیها السلام نزد پیامبر خداصلی الله علیه وآله می‌آمدند «قامَ اِلَیها»، یعنی پیامبرصلی الله علیه وآله نه فقط به احترام حضرت زهراعلیها السلام از جای خود بر می‌خاستند، بلكه به جهت احترام ویژه‌ای كه برای حضرت زهراعلیها السلام قائل بودند، چند قدمی نیز به طرف او حركت می‌كردند و سپس حضرت زهراعلیها السلام را در جای خود می‌نشاندند. (2)

3. گاهی حضرت امیرمؤمنان علی علیه السلام برای تبیین سخنان خود به دیگران، به گفتار و رفتار حضرت فاطمه زهراعلیها السلام استناد و استشهاد می‌كردند. (3) شاید این كار حضرت بدین سبب بوده است كه به مخاطبان خود بگویند دختر رسول خداصلی الله علیه وآله كه در دامان وحی پرورش یافته اند، نیز این سخن را گفته و این كار را كرده اند.

4. هرگاه امام باقرعلیه السلام دچار تب می‌شدند، از پارچه‌ای كه با آب سرد، مرطوب شده بود، استفاده می‌كردند و برای شفای خویش به مادرشان حضرت فاطمه زهراعلیها السلام توسل می‌جستند و با صدای بلند می‌گفتند: «یا فاطمة بنت محمّد.» (4)

5. امام صادق علیه السلام به شخصی كه نام دخترش را فاطمه گذاشته بود، فرمودند: «حالا كه نام او را فاطمه گذاشته‌ای، مبادا كه دشنامش دهی یا نفرینش كنی و یا كتكش زنی!.» (5) البته این سخن بدین معنی نیست كه كارهای ناپسند مذكور را نسبت به دختران دیگر روا بدانیم؛ بلكه نشان دهنده احترام ویژه برای دخترانی است كه نامشان همسانِ نام حضرت فاطمه علیها السلام است.

6. هنگامی كه امام جوادعلیه السلام همسری برای خویش برگُزیدند، مَهر حضرت زهراعلیها السلام را مَهر همسرشان قرار دادند. (6) شایان توجه است كه مَهر حضرت زهراعلیها السلام پانصد درهم نقره و حدوداً معادل یك كیلو و دویست و پنجاه گرم نقره است. (7)

7. پس از رحلت حضرت رسول صلی الله علیه وآله نخستین شهید از خاندان رسالت، حضرت محسن علیه السلام، فرزند حضرت زهراعلیها السلام، بود كه هنگام هجوم به خانه حضرت زهراعلیها السلام و بر اثر فشار در از سوی ظالمان و در شش ماهگی سِقط شد. شهید كردن حضرت محسن علیه السلام در حقیقت، باعث به شهادت رسیدن 13 سادات جهان، یعنی سادات محسنی، شد. توجه دادنی است كه انتخاب نام محسن از سوی شخص رسول خداصلی الله علیه وآله و پیش از تولد حضرت محسن علیه السلام صورت پذیرفته است. (8)

8. از فرزند محدّث قمی رحمه الله پرسیدند: «چه چیز باعث شد كه مردم، این همه، از كتاب پدرتان، مفاتیحُ الجِنان، استقبال كنند و آن را در خانه خود داشته باشند؟» وی در پاسخ گفت: «یكی اخلاص پدرم و دیگر اینكه ایشان ثواب همه این كتاب را به حضرت فاطمه زهراعلیها السلام هدیه كرده بود.» (9)

9. عالِم ربّانی و عارف صمدانی، مرحوم آیت اللَّه ملاعلی معصومی همدانی، فرموده بودند كه برای برآورده شدن حاجات و توسل به حضرت فاطمه زهراعلیها السلام، 530 بار بگویید: «اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَةَ و أَبیها و بَعلِها و بَنیها بِعَدَدِ ما أَحاطَ بِهِ عِلمُكَ؛ خدایا! به تعداد آنچه دانش تو بر آن احاطه دارد، بر فاطمه و پدر و همسر و فرزندانش درود فرست.» یا 530 بار بگویید: «إِلهی بِحَقِّ فاطِمَةَ و أَبیها وبَعلِها وبَنیها والسِّرِّ الْمُسْتَودَعِ فیها؛ خدای من! به حق فاطمه و پدر و همسر و فرزندانش و آن راز به ودیعه نهاده شده در وجود او، [حاجاتم را برآورده كن] .» (10) شایان توجه است نام مبارك فاطمة كه حرف پایانی آن تاء گِرد عربی است، طبق حساب حروف اَبجَد با عدد 530 برابر است. همچنین طبق همین حساب، نام «زهراء» با عدد 214 و «یا زهراء» با عدد 225 برابر است.

10. شماری از حدیث پژوهان عقیده دارند اینكه گفته می‌شود عبارتِ «لَولاكَ لَما خَلَقتُ الأَفلاكَ و لَولا عَلِی لَما خَلَقْتُكَ ولَولا فاطِمَةُ لَما خَلَقْتُكُما؛ اگر تو نبودی، هستی را نمی‌آفریدم و اگر علی نبود، تو را نمی‌آفریدم و اگر فاطمه نبود، تو و علی را نمی‌آفریدم»، حدیث قدسی و از سوی خداوند بزرگ و خطاب به پیامبر اكرم صلی الله علیه وآله بوده، در كتابهای معتبر حدیثی و جوامع مستند روایی دیده نشده است. از این رو، هم معنی و دلالت این حدیث را باید دوباره بر پژوهید و هم سند و مدرك آن را؛ به ویژه نباید این حدیث را به گونه‌ای معنی و تبیین كنیم كه از آن، برتری مقام و منزلت حضرت امیرمؤمنان علی علیه السلام نسبت به پیامبر اكرم صلی الله علیه وآله و برتری مقام و منزلت حضرت زهراعلیها السلام نسبت به آن دو برداشت شود.

11. شنیده و یا خوانده اید هنگامی كه حضرت زهراعلیها السلام را میان كفن گذاشته و فرزندانشان كنار ایشان بودند، ناگهان حضرت ناله‌ای كردند و دستان خود را از میان كفن بیرون آوردند و امام حسن و امام حسین علیهما السلام را در آغوش گرفتند و.... گفتنی است مرحوم علامه مجلسی رحمه الله هنگام نقل این حدیث در كتاب بحار الانوار، جلد 43، صفحه 174 می‌فرمایند: «این حدیث را در برخی از كتابهایی دیدم كه معتبر نیستند و نمی‌توان به آنها استناد كرد، ولی دوست داشتم كه این حدیث رابیان كنم.» از این رو، همه ما و به ویژه سخنوران و مداحان اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام، در نقل و بیان این گونه احادیث، خصوصاً برای مخاطبانی كه پذیرش فرا عقلی و ماورای طبیعی شان كمتر است، دقت و تحقیق بیشتری كنیم و سپس با دلیلهای معتبر علمی و استنادهای صحیح حدیثی، به نقل و بیان آن بپردازیم؛ زیرا: «رُبَّ مَشهورٍ لاأَصلَ لَهُ؛ چه بسا چیزهای مشهوری كه بی پایه و ریشه اند.»

12. یكی از القاب حضرت زهراعلیها السلام حانیه (با حرف حاء) است نه هانیه (با حرف هاء) . شایان توجه است كه حانیه به معنای زن دلسوز و مهربان (نسبت به همسر و فرزندان) و اما هانیه به معنای زن خدمتكار است. از این رو، هنگام نامگذاری دختران و گرفتن شناسنامه برای آنان، به تلفظ و املای درست این كلمه توجه داشته باشیم.

13. میان برخی از مردم، معروف است صدقه دادن به فقیرهایی كه سید و از فرزندان حضرت زهراعلیها السلام هستند، حرام است و بدین جهت، نباید به آنها صدقه داد. گفتنی است كه صدقه بر دو نوع است: یكی صدقه واجب، مانند زكات مال و زكات فطره و دیگری صدقه مستحب، مانند كمك كردن و پول دادن به فقیران. آنچه از نظر شرعی و فقهی حرام است، فقط دادن زكات مال و زكات فطره از سوی افراد غیرسید به سید است. پس دادن زكات واجب از سوی سید به سید و نیز دادن صدقه مستحب از سوی غیرسید به سید اشكالی ندارد.

• پاورقــــــــــــــــــــی

1) نكته گو: آیت اللَّه احمد صابری همدانی.

2) نكته گو: حجت الاسلام والمسلمین سیدعبدالله فاطمی نیا.

3) الخصال، ج 2، ص 618.

4) الكافی، ج 8، ص 109.

5) همان، ج 6، ص 49.

6) بحار الانوار، ج 50، ص 76.

7) آیت اللَّه مكارم شیرازی، استفتائات جدید، ج 1، ص 213، م 739.

8) وسائل الشیعة، ج 15، ص 121.

9) پرسش كننده: حجت الاسلام محمدحسین فكور.

10) فاطمة الزهراء بهجة قلب المصطفی، احمد رحمانی همدانی، ص 252.