ایام الله، ایام مخصوصی است كه نعمت و رحمت و یا عذاب و كیفر الهی در آن ظاهر می‌شود. نسبت دادن این روزها به خدا با اینكه همه ایام و همه موجودات از آن خداست، به خاطر حوادث مهمی است كه در آن رخ داده و یا خواهد داد، مانند روز قیامت كه در آن سلطنت آخرتی خدا هویدا می‌گردد و روز قیام مهدی كه در آن، حكومت عدل بر گستره جهان سیطره پیدا می‌كند. بعضی از ایام الله در روایت ذیل معرفی شده است:

«عن مثنی الحناط قال: سمعت ابا جعفر یقول: ایام الله عزوجل ثلاثة: یوم یقوم القائم، و یوم الكرة، و یوم القیامة؛ (1) ایام الله سه روز است؛ روز قیام مهدی علیه السلام، روز رجعت و روز قیامت.»

نوشتار كوتاهی كه پیش رو دارید به بررسی اجمالی شباهت‌های دو مورد از ایام الله - یعنی روزگار قیام حضرت مهدی و روز رستاخیز - پرداخته است.

1- حوادث عجیب

یكی از وجوه مشترك بین رستاخیز آخرت و قیام مهدی علیه السلام، وقوع حوادث و رخدادهای بزرگ است كه قبل از شروع آن دو، تحقق پیدا می‌كند.

حوادث قبل از قیامت كبری

الف. متلاشی شدن كوه‌ها

«یوم ترجف الارض و الجبال.» (2) ؛ «روزی كه زمین و كوه‌ها به لرزه درآیند.»

«و حملت الارض و الجبال فدكتا دكة واحدة.» ؛ (3) «و زمین و كوه‌ها از جای خود برداشته شوند و یكباره درهم كوبیده گردند.»

ب. زلزله‌های عظیم

«یا ایها الناس اتقوا ربكم ان زلزلة الساعة شی ء عظیم.» (4) ؛ «ای مردم از پروردگارتان پروا كنید؛ چرا كه زلزله رستاخیز امری بزرگ است.»

«اذا رجت الارض رجا» (5) ؛ «چون زمین با تكان [سختی] لرزانده شود.»

ج. بی فروغ شدن خورشید و ستارگان

«اذا الشمس كورت و اذا النجوم انكدرت.» (6) ؛ «آنگاه كه خورشید به هم درپیچد، و آنگاه كه ستارگان تیره شوند.»

«و خسف القمر و جمع الشمس و القمر» (7) ؛ «و ماه بی نور گردد و خورشید و ماه یك جا، جمع شوند.»

حوادث قبل از رستاخیز مهدی علیه السلام

الف. صیحه آسمانی

امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: «ینادی مناد من السماء اول النهار؛ یسمعه كل قوم بالسنتهم؛ (8) در ابتدای روز، گوینده‌ای در آسمان ندا می‌دهد، به گونه‌ای كه هر قومی با زبان خود، آن ندا را می‌شنود.»

«اذا نادی مناد من السماء ان الحق فی آل محمد فعند ذلك یظهر المهدی علی افواه الناس و یشربون حبه و لا یكون لهم ذكر غیره؛ (9) هر گاه گوینده‌ای از آسمان صدا بزند كه حق با اولاد محمد صلی الله علیه و آله است، در آن هنگام، ظهور مهدی علیه السلام بر سر زبان‌ها می‌افتد، به گونه‌ای كه دل را به محبت او سیراب می‌كنند و غیر او را یاد نمی‌كنند.»

ب. خسوف و كسوف

از نشانه‌های ظهور، كسوف در نیمه ماه رمضان و خسوف در آخر و یا اول همان ماه است.

كسوف در روزهای نخست و روزهای آخر ماه و خسوف در روزهای میانی ماه، طبیعی و عادی است و در طول تاریخ، بارها و بارها، رخ داده و از نظر علمی، خسوف و كسوف در روزهای یاد شده، پدیده عادی به حساب می‌آید و از دیرباز، منجمان، بر اساس محاسبه‌های دقیق ریاضی و نجومی، زمان گرفتن خورشید، یا ماه را در طول سال، پیش بینی می‌كرده اند، ولی خورشید گرفتگی در وسط ماه یا ماه گرفتگی در اول و یا آخر آن، امری غیرعادی است. البته در خود روایات هم، به غیرعادی بودن تحقق این نشانه، تصریح شده است. (10)

از امام باقر علیه السلام نقل شده است كه: «آیتان تكونان قبل القائم لم تكونا منذ هبط آدم علیه السلام الی الارض، تنكسف الشمس فی النصف من شهر رمضان و القمر فی آخره، فقال رجل یابن رسول الله تنكسف الشمس فی آخر الشهر و القمر فی النصف؟ فقال ابو جعفر علیه السلام: انی لاعلم بما تقول و لكنها آیتان لم تكونا منذ هبط آدم علیه السلام؛ (11) پیش از قیام مهدی علیه السلام دو نشانه پدید خواهد آمد كه از زمان هبوط آدم علیه السلام در زمین بی سابقه است؛ گرفتن خورشید در نیمه ماه رمضان و گرفتن ماه در آخر آن. مردی به امام عرض كرد:‌ای پسر رسول خدا! كسوف در وسط و خسوف در آخر ماه؟! حضرت فرمود: همانا من به آنچه می‌گویی داناترم، این دو از آیت‌های الهی هستند كه واقع شدن آن‌ها از زمان هبوط آدم علیه السلام تاكنون سابقه ندارد.»

به نظر می‌رسد وقوع این دو امت من در زمان مهدی علیه السلام پدیده به صورت غیرعادی، به خاطر آن است كه اهمیت مساله ظهور، نمایان شود و مردم از خواب غفلت بیدار شوند و خود را مهیای مشاركت در آن نهضت عظیم سازند.

ج. باران‌های پیاپی

امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: «ان قدام القائم لسنة غیداقة یفسد التمر فی النخل فلا تشكوا فی ذلك؛ (12) در آستانه قیام مهدی علیه السلام سالی پر باران خواهد بود كه در اثر آن، خرما بر روی نخل می‌پوسد. پس در این امر، تردیدی به خود راه ندهید.»

البته برای قیام امام مهدی علیه السلام علائم و نشانه‌های بسیاری بیان شده كه به ذكر عناوین برخی از آن‌ها اكتفا می‌كنیم:

د. طلوع خورشید از مغرب

ذ. خروج یاجوج و ماجوج

ر. خروج دجال

ز. خروج یمانی

ه. خروج سفیانی (13)

2- برقراری عدالت

اجرای عدالت و تحقق آن، یكی از وجوه مشترك بین قیامت كبری و قیامت صغری (ظهور مهدی علیه السلام) است.

عدالت در قیامت كبری

«و نضع الموازین القسط لیوم القیمة فلا تظلم نفس شیئا و ان كان مثقال حبة من خردل اتینا بها و كفی بنا حاسبین.» ؛ (14) «ترازوهای عدل را در روز رستاخیز قرار می‌دهیم، پس هیچ كس [در] چیزی ستم نمی‌بیند. و اگر [عمل] هموزن دانه خردلی باشد آن را می‌آوریم وكافی است كه ما حساب كننده باشیم.»

«فمن یعمل مثقال ذرة خیرا یره و من یعمل مثقال ذرة شرا یره.» ؛ (15) «پس هر كس هموزن ذره‌ای نیكی كند آن را خواهد دید و هر كس هموزن ذره‌ای بدی كند آن را خواهد دید.»

عدالت در رستاخیز مهدی

رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌فرمایند:.».. التاسع منهم قائم اهل بیتی، مهدی امتی، اشبه الناس بی فی شمائله و اقواله و افعاله، یظهر بعد غیبة طویلة و حیرة مضلة، فیعلن امر الله و یظهر دین الله... فیملا الارض قسطا و عدلا، كما ملئت جورا و ظلما؛ (16) نهم آنان (امامان) قائم خاندان من، مهدی امتم می‌باشد. او در سیما و گفتار و كردار شبیه‌ترین مردم به من است. پس از غیبت طولانی و سردرگمی گمراه كننده‌ای ظاهر می‌شود، آنگاه امر خدا را اعلان و آئین خدا را آشكار می‌سازد... پس زمین را از عدل و داد لبریز می‌كند.»

امام باقر علیه السلام می‌فرماید: «... و كذلك القائم اذا قام یبطل ما كان فی الهدنة مما كان فی ایدی الناس و یستقبل بهم العدل؛ (17)

همچون پیامبر صلی الله علیه و آله آنگاه كه قائم علیه السلام قیام كند، آنچه را از راه و روش‌های غلط میان مردم در زمان قبل از ظهور رایج است زیر پا می‌نهد، و آیین دادگری را برپا می‌دارد.»

جناب حكیمه خاتون چنین روایت می‌كند: آن امام بزرگ در لحظات نخستین پس از تولد، لب به سخن گشود و [همچون پیامبران كه در آغاز كودكی توان سخن گفتن دارند] به یكتائی خداوند و رسالت حضرت محمد صلی الله علیه و آله و امامت امام علی علیه السلام و دیگر امامان گواهی داد، سپس چنین فرمود: «اللهم انجز لی ما وعدتنی، و اتمم لی امری، و ثبت وطاتی، واملا الارض بی عدلا و قسطا؛ خداوندا! به آنچه به من وعده دادی وفا كن، و امر مرا (حكومت عدالت گستر جهانی) به كمال برسان، و گام‌های مرا استوار بدار، و زمین را به دست من آكنده از عدل و دادساز.»

3- اقتدار در حاكمیت

از شباهت‌های دیگری كه بین این دو قیام می‌توان ذكر كرد، اقتدار در حاكمیت است.

اقتدار حاكمیت در قیامت كبری

یكی از مهم‌ترین منزلگاه‌های قیامت كه اقتدار خداوند را به منصه ظهور می‌رساند، مرحله رسیدگی به حساب خلایق در دادگاه عدل الهی با حضور شاهدان مختلف، و سنجش اعمال در ترازوی مخصوص است. دادگاهی كه همه را غرق در وحشت و اضطراب می‌كند، دادگاهی كه قاضی و داورش خدای مقتدر و قوی است.

«فما یكذبك بعد بالدین، الیس الله باحكم الحاكمین.» ؛ (18) «پس چه چیز تو را بعد از این به تكذیب جزا وا می‌دارد، آیا خداوند، بهترین حكم كنندگان نیست.»

«الا له الحكم و هو اسرع الحاسبین.» ؛ (19) «آگاه باشید كه حكم و داوری مخصوص اوست، و او سریعترین حسابرسان است.»

«الله یحكم بینكم یوم القیامة فیما كنتم فیه تختلفون.» ؛ (20) «خدا در روز قیامت در مورد آنچه با یكدیگر در آن اختلاف می‌كردید، داوری خواهد كرد.»

اقتدار حاكمیت در قیام مهدی علیه السلام

امام مهدی علیه السلام، در اجرای حدود و احكام الهی و مبارزه با ستمگران، قاطعیتی خدائی دارد، چشم پوشی و مسامحه در راه و روش او نیست. از ملامت ملامت گران ابایی ندارد و از هیچ مقام و قدرتی نمی‌هراسد. قاطعیت وسازش ناپذیری، خصلت همه رهبران راستین الهی است، و در امام مهدی علیه السلام این خصلت در حد اوج و كمال است.

امام علی علیه السلام می‌فرماید:

«و لیطهرن الارض من كل غاش؛ (21) [امام مهدی علیه السلام] زمین را از هر چه باعث فریب و گمراهی مردم شود، پاك می‌سازد.»

از امام باقر علیه السلام نقل شده كه فرمودند: «لیس شانه الا بالسیف، لا یستتیب احدا، و لا یاخذه فی الله لومة لائم؛ (22) شیوه [حضرت مهدی علیه السلام] تنها با شمشیر است و توبه كسی را نمی‌پذیرد و در راه اجرای احكام الهی، از ملامت هیچ ملامتگری نمی‌هراسد.»

4- بشارت انبیاء و اولیاء به ظهور قیامت كبری و صغری

قیامت كبری و رستاخیز مهدی علیه السلام، به خاطر اهمیتشان، مورد بشارت و نوید همه انبیا و اولیای الهی قرار گرفته، بلكه وجه مشترك همه ادیان الهی است. به خصوص قیام مصلح جهان، كه در برخی مكاتب غیر الهی نیز مورد توجه بوده است.

بشارت به قیامت كبری

«و الی مدین اخاهم شعیبا فقال یا قوم اعبدوا الله و ارجوا الیوم الآخر»؛ (23) «و به سوی [مردم] مدین، برادرشان شعیب را [فرستادیم] . گفت:‌ای قوم من، خدا را بپرستید و به روز بازپسین امید داشته باشید.»

«اذا وقعت الواقعة لیس لوقعتها كاذبة.» ؛ (24) «زمانی كه آن واقعه وقوع یابد، [كه] در وقوع آن هیچ دروغی نیست.»

«یا ایها الذین امنوا اتقوا الله ولتنظر نفس ما قدمت لغد»؛ (25) «ای كسانی كه ایمان آورده اید، از خدا پروا دارید، و هر كسی باید بنگرد كه برای فردا [ی خود] از پیش چه فرستاده است.»

بشارت به رستاخیز مهدی علیه السلام

در تمام ادیان و مذاهب مختلف جهان به مصلحی نوید داده شده است كه در آخر زمان ظهور خواهد كرد و به جنایت‌ها و خیانت‌های انسان‌ها خاتمه خواهد داد و شالوده حكومت واحد جهانی را بر اساس عدالت و آزادی، استوار خواهد كرد. نوید آن مصلح بزرگ جهان، علاوه بر قرآن مجید، در كتاب‌های آسمانی چون انجیل، تورات و زبور آمده است. (26)

قرآن كریم:

«و لقد كتبنا فی الزبور من بعد الذكر ان الارض یرثها عبادی الصالحون.» ؛ (27) «و در حقیقت، در زبور پس از تورات نوشتیم كه زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد.»

تورات:

- «خداوند بر ابراهیم ظاهر گشته گفت: تمام این زمین را كه می‌بینی به تو و ذریه تو تا به ابد خواهم بخشید.... به سوی آسمان بنگر و ستارگان را بشمار، هرگاه توانی آن‌ها را شمرد.... ذریت تو نیز چنین خواهد بود.... من هستم یهوه كه تو را از كلدانیان بیرون آوردم تا این زمین به ارثیت تو بخشم.» (28)

- «اگر چه تاخیر نماید، برایش منتظر باش، زیرا كه البته خواهد آمد و درنگ نخواهد كرد... بلكه جمیع امت‌ها را نزد خود جمع می‌كند و تمامی قوم‌ها را برای خویش فراهم می‌آورد.» (29)

انجیل:

- «همچنان كه برق از مشرق، ساطع شده تا به مغرب ظاهر می‌شود، ظهور پسر انسان نیز چنین خواهد شد... آن گاه علامات پسر انسان در آسمان پدیدگردد. و در آن وقت جمیع طوایف زمین سینه زنی كنند و پسر انسان را ببینند كه بر ابرهای آسمان با قوت و جلال می‌آید.» (30)

- «كمرهای خود رابسته، چراغ‌های خود را افروخته بدارید. و شما مانند كسانی باشید كه انتظار آقای خود را می‌كشند، كه چه وقت از عروسی مراجعت كند، تا هر وقت آید و در را بكوبد بی درنگ برای او باز كنند. خوشا به حال آن غلامان كه آقای ایشان چون آید ایشان را بیدار یابد.... پس شما نیز مستعد باشید، زیرا در ساعتی كه گمان نمی‌برید پسر انسان می‌آید.» (31)

زرتشتیان:

- «مردی بیرون آید از زمین تازیان، از فرزندان هاشم، مردی بزرگ سر و بزرگ تن و بزرگ ساق، و بر دین جد خویش باشد، با سپاه بسیار، روی به ایران نهد و آبادانی كند و زمین را پر از داد كند.»

- «پیامبر عرب آخرین فرستاده است كه از میان كوه‌های مكه ظاهر شود... از فرزندان پیامبر شخصی در مكه پدیدار خواهد شد كه جانشین آن پیامبر است و پیرو دین جد خود می‌باشد.... از عدل او گرگ با میش آب می‌خورند و همه جهانیان به آئین مهر آزمای [محمد] خواهندگروید.» (32)

5- زندگی خوب و فراوانی نعمت

در قیامت كبری و صغری، مردان مؤمن و زنان مؤمنه در ناز و نعمت زندگی می‌كنند و هیچ گونه نگرانی و ترسی آن‌ها را تهدید نمی‌كند.

زندگی در قیامت كبری

«و من یطع الله و رسوله یدخله جنات تجری من تحتها الانهار...» ؛ (33) «و هر كس از خدا و پیامبر او اطاعت كند، وی را به باغ‌هایی درآورد كه از زیر [درختان] آن نهرها روان است.»

«ان الابرار یشربون من كاس كان مزاجها كافورا»؛ (34) «همانا نیكان از جامی نوشند كه آمیزه‌ای از كافور دارد.»

«اولئك لهم جنات عدن تجری من تحتهم الانهار یحلون فیها من اساور من ذهب و یلبسون ثیابا خضرا من سندس و استبرق متكئین فیها علی الارائك نعم الثواب و حسنت مرتفقا»؛ (35) «آن‌ها كسانی هستند كه بهشت‌های جاودان برای آنان است، از زیر [قصرها] شان جویبارها روان است. در آنجا با دستبندهایی از طلا آراسته می‌شوند و جامه‌هایی سبز از حریر نازك و ضخیم می‌پوشند. در آنجا بر سریرها تكیه می‌زنند. چه خوش پاداش و نیكو تكیه گاهی.»

زندگی در رستاخیز مهدی علیه السلام

در سلام به حضرت مهدی آمده است: «السلام علی ربیع الانام، و نضرة الایام؛ (36) سلام بر بهاران زندگی مردمان و طراوت روزگاران.»

رسول گرامی اسلام می‌فرماید: «یتنعم امتی فی زمن المهدی علیه السلام نعمة لم یتنعموا قبلها قط یرسل السماء علیهم مدرارا و لا تدع الارض شیئا من نباتها الا اخرجته؛ (37) امت من در زمان مهدی علیه السلام به نعمتی دست یابند كه پیش از آن و در هیچ دوره‌ای دست نیافته بودند [. در آن روزگار] آسمان باران فراوان دهد، و زمین هیچ روییدنی را در دل خود نگاه ندارد.»

6- آشكار شدن باطن‌ها

یكی از موضوعاتی كه وجه شباهت بین دو قیام است، بر ملا شدن باطن و درون انسان‌ها است، البته برملا شدن باطن‌ها، در قیامت كبری با قیامت صغری متفاوت است. در قیامت كبری، آشكار شدن درون، كلی و فراگیر است ولی در رستاخیز مهدی علیه السلام، ظاهر شدن درون مردم، برای حاكم و والی عادل - یعنی امام زمان علیه السلام - تحقق پیدا می‌كند. پس به طور كلی می‌توان ظهور باطن‌ها را یكی از وجوه مشترك بین دو قیام دانست.

در قیامت كبری

«یوم تبلی السرائر»؛ (38) «آن روز كه رازها [همه] فاش می‌شود.»

«یوم هم بارزون لا یخفی علی الله منهم شی ء» (39) ؛ «آن روز كه آنان ظاهر گردند، چیزی از آن‌ها بر خدا پوشیده نمی‌ماند.»

«و اذا الصحف نشرت.» (40) ؛ «و آنگاه كه نامه‌ها گشوده شوند.»

در رستاخیز مهدی علیه السلام

ابان می‌گوید از امام صادق علیه السلام شنیدم كه می‌فرمود: «لا تذهب الدنیا حتی یخرج رجل منی رجل یحكم بحكومة داود (41) و لا یسئل عن بینة یعطی كل نفس حكمها؛ (42) دنیا به آخر نمی‌رسد تا مردی از من (حضرت مهدی علیه السلام) قیام كند و آن مرد شبیه حكم حضرت داود حكم خواهد كرد و از شاهد سؤال نمی‌كند و حكم هر كس را به او می‌دهد.»

حسن بن ظریف می‌گوید: در ذهن خود دو سؤال داشتم، آن‌ها را برای امام عسكری علیه السلام نوشتم و چنین سؤال كردم:

«اذا قام القائم و اراد ان یقضی این مجلسه الذی یقضی فیه بین الناس؟ فجاء الجواب: سالت عن القائم، فاذا قام یقضی بین الناس بعلمه، كقضاء داود، و لا یسال البینة؛ (43)

وقتی حضرت مهدی علیه السلام قیام كرد، از چه مقام و جایگاهی بین مردم حكم خواهد كرد؟ جواب آمد [و امام در آن جواب فرمود] : سؤال از قائم كردی، پس هر گاه [مهدی علیه السلام] قیام كند، در بین مردم به علم خود قضاوت می‌كند، شبیه قضاوت حضرت داوود و از شاهد و بینه سؤال نمی‌كند.»

7- حیات مجدد

از دیگر وجوه مشترك بین قیامت كبری و رستاخیز مهدی علیه السلام، زنده شدن انسان هاست كه در قیامت كبری انسان‌ها برای بهره مند شدن از جزاء و پاداش الهی زنده می‌شوند و در قیام مهدی علیه السلام، مؤمنین به خاطر لذت بردن و مشاركت در حكومت عدل، و كافرین به جهت زجر كشیدن از مشاهده حكومت الهی زنده می‌شوند.

حیات دوباره در قیامت كبری

«ثم نفخ فیه اخری فاذا هم قیام ینظرون.» ؛ (44) «سپس بار دیگر در آن [صور] دمیده می‌شود و به ناگاه آنان [برپای] ایستاده می‌نگرند.»

«و نفخ فی الصور فجمعنا هم جمعا» (45) ؛ «و [همین كه] در صور دمیده شود، همه آن‌ها را گرد خواهیم آورد.»

«و نفخ فی الصور فاذا هم من الاجداث الی ربهم ینسلون.» (46) ؛ «و در صور دمیده خواهد شد، پس به ناگاه از گورهای خود شتابان به سوی پروردگار خویش می‌روند.»

حیات دوباره در رستاخیز مهدی علیه السلام

چنانكه در ابتدای مقاله بیان شد، روز رجعت یكی از ایام الله است. در روایات، اقرار و ایمان به رجعت از نشانه‌های مؤمن ذكر شده است.

برقی از امام صادق علیه السلام نقل می‌كند: «من اقر بسبعة اشیاء فهو مؤمن و ذكر منها الایمان بالرجعة؛ (47) كسی كه به هفت چیز معترف باشد، پس او مؤمن است و از جمله آن هفت چیز، ایمان به رجعت را ذكر فرمود.»

زنده شدن در رستاخیز مهدی علیه السلام كه به رجعت معروف است، مثل قیامت كبری كلی و فراگیر نیست، بلكه جزئی و نسبی است.

امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: «ان الرجعة لیست عامة، و هی خاصة لا یرجع الا من محض الایمان، او محض الشرك محضا؛ (48) رجعت، عمومی نیست، بلكه جنبه خصوصی دارد، تنها گروهی بازگشت می‌كنند كه ایمان خالص یا شرك خالص دارند.

رجعت در قرآن

آیاتی از قرآن كریم نشانگر این است كه تاكنون در این دنیا رجعت صورت گرفته است. برخی از این آیات را در ذیل می‌آوریم.

«فقال لهم الله موتوا ثم احیاهم.» (49) ؛ «پس خداوند به آنان گفت: تن به مرگ بسپارید، آنگاه آنان را زنده ساخت.»

«ثم بعثناكم من بعد موتكم لعلكم تشكرون.» (50) ؛ «سپس شما را پس از مرگتان حیات بخشیدیم، شاید شكر نعمت [او را] بجا آورید.»

این آیه درباره بنی اسرائیل است كه گروهی از آن‌ها بعد از تقاضای مشاهده خداوند گرفتار صاعقه مرگباری شدند و مردند، دوباره زنده شدند.

«فاماته الله ماة عام ثم بعثه.» (51) ؛ «پس خداوند، او را (به مدت) صد سال میرانده، آن گاه او را برانگیخت.»

این آیه در مورد پیامبری است كه از كنار یك آبادی عبور می‌كرد، در حالی كه دیوارهای آن فرو ریخته بود و اجساد و استخوان‌های اهل آن در هر سو پراكنده شده بود، از خود پرسید چگونه خداوند این‌ها را پس از مرگ زنده می‌كند، خدا او را یكصد سال میراند و سپس زنده كرد و به او گفت: چقدر درنگ كردی؟ عرض كرد یك روز یا قسمتی از آن، فرمود: بلكه یكصد سال بر تو گذشت. (52)

8- انتقام از ظالمان و ستمگران

انتقام گرفتن از ستمگران و ظالمان به طور مشترك در قیامت كبری و رستاخیز مهدی علیه السلام مطرح است. در قیامت كبری و قیام مهدی علیه السلام، انسان‌های مؤمن، به پاداش و رحمت الهی می‌رسند، و انسان‌های كافر و ظالم، به عذاب و كیفر الهی دچار می‌شوند.

انتقام خدا از ظالمان در قیامت

«فیومئذ لا یعذب عذابه احد، و لا یوثق وثاقه احد» (53) ؛ «پس در آن روز هیچ كس چون عذاب كردن او، عذاب نمی‌كند و هیچ كس چون در بند كشیدن او، در بند نمی‌كشد.»

«انا اعتدنا للظالمین نارا احاط بهم سرادقها و ان یستغیثوا یغاثوا بماء كالمهل.» (54) ؛ «ما برای ستمگران آتشی آماده كرده ایم كه سرا پرده‌اش آنان را دربرمی گیرد، و اگر فریاد رسی جویند، به آبی چون مس گداخته یاری می‌شوند.»

«ان جهنم كانت مرصادا، للطاغین مابا، لابثین فیها احقابا، لایذوقون فیها بردا و لاشرابا، الا حمیما و غساقا»؛ (55) « [آری جهنم [از دیرباز] كمین گاهی بود، [كه] برای سركشان بازگشتگاهی است، روزگاری دراز در آن درنگ كنند، در آن جا نه خنكی چشند و نه شربتی، جز آب جوشان و چركابه ای.»

تجلی انتقام خداوند در انتقام مهدی علیه السلام

امام باقر علیه السلام در بیان شباهت‌های حضرت مهدی علیه السلام با پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله فرمود: «فخروجه بالسیف و قتله اعداء الله و اعداء رسوله و الجبارین و الطواغیت؛ (56) قیام با شمشیر و كشتن دشمنان خدا و پیامبر، و جباران و سركشان [از وجوه شباهت او] است.»

• پاورقــــــــــــــــــــی

1) شیخ صدوق، خصال، ج 1، ص 108.

2) مزمل/14.

3) حاقه/14.

4) حج/1.

5) واقعه/4.

6) تكویر/1.

7) قیامت/7.

8) شیخ طوسی، كتاب الغیبه، ص 453؛ بحارالانوار، ج 52، ص 288.

9) تاریخ ما بعد الظهور، ص 176.

10) چشم به راه مهدی، جمعی از نویسندگان، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ص 299.

11) شیخ طوسی، كتاب الغیبه، ص 251؛ غیبت نعمائی، ص 250.

12) شیخ مفید، ارشاد، ج 1، ص 370.

13) چشم به راه مهدی، همان، ص 273.

14) انبیاء/47.

15) زلزله/8 و 7.

16) شیخ صدوق، كمال الدین و تمام النعمه، ج 1، ص 257.

17) مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 52، ص 381؛ شیخ طوسی، تهذیب، ج 6، ص 156.

18) تین/8 و 7.

19) انعام/62.

20) حج/69.

21) مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 51، ص 120.

22) همان مدرك، ج 52، ص 354.

23) عنكبوت/36.

24) واقعه/1 و 2.

25) حشر/18.

26) مهدی پور علی اكبر، او خواهد آمد، ص 93.

27) انبیاء/105.

28) سفر پیدایش: فصل 12، بند 7؛ فصل 13، بند 15 و فصل 15، بندهای 5- 8.

29) كتاب حیقوق نبی: فصل 2، بندهای 3- 5.

30) انجیل متی: فصل 24، بندهای 27، 30، 35، 37 و 45.

31) انجیل لوقا: فصل 12، بندهای 35- 36.

32) رك، او خواهد آمد، علی اكبر مهدی پور؛ جاماسب نامه.

33) نساء/13.

34) دهر/5.

35) كهف/31.

36) مفاتیح الجنان ص 531.

37) مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 51، ص 83.

38) طارق/9.

39) غافر/16.

40) تكویر/10.

41) طبق نقل روایات حضرت داود به باطن مردم آگاه بوده و بر اساس آن با مردم برخورد می‌كرده و حكم صادر می‌كرده است.

42) الصفار القمی، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد علیه السلام، نشر مكتبة آیة الله مرعشی نجفی، ص 285.

43) طوسی، محمد، الثاقب فی المناقب، موسسه انصاریان، ص 565.

44) زمر/68.

45) كهف/99.

46) یس/51.

47) مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 53، ص 121.

48) همان، ص 39.

49) بقره/243.

50) تفسیر نمونه، ج 15، ص 557.

51) بقره/259.

52) تفسیر نمونه، ج 15، ص 556.

53) فجر/25- 26.

54) كهف/29.

55) نباء/21- 25.

56) صدوق، كمال الدین و تمام النعمه، ج 1، ص 327.