سرآهنگ سخن
خوشا كتاب و خوشا سِیر در جهان كتاب خوشا تفرُّج در باغ و بوستان كتاب
چه خوش بود كه دل و دین و عقل و دانش و هوش به روز و شب بنشیند گِرد خوانِ كتاب
حدیث هر چه شنیدیم، بود بىبنیاد به جز حدیث كتاب و به جز بیان كتاب
كتابشناسى، همانگونه كه از مفهوم آن برمىآید، به شناساندن كتاب و آشناسازى خوانندگان با آن مىپردازد و در نتیجه، انواع گوناگون را با خود همراه مىسازد؛ براى مثال، كتابشناسى توصیفى، كتابشناسى تحلیلى، كتابشناسى انتقادى و كتابشناسى موضوعى را در درون خویش جاى مىدهد. آنچه در پى مىآید، یك كتابشناسى موضوعى است كه كتابهایى در زمینه «تبلیغ و سخنورى» را معرفى مىكند و به صورت كتابشناسى گزینشى و كتابشناسى الفبایى به تصویر مىكشاند. آنگاه «102 كتاب فارسى» را به ترتیب عنوان، نام پدیدآورندگان (نویسنده و مترجم)، محل نشر، نام ناشر و تاریخ نشر پیشكش مىكند و امیدوارانه مىگوید كه مقبولتان مىافتد و در نظرتان مىآید.
این قلمزن، شایسته و یا حتى بایسته مىداند كه پنج نكته را به یاد آورد:
یك - هنگام مطالعه این كتابشناسى و گاه و بىگاه، نیم نگاهى نیز به این حدیث شریف داشته باشیم: «اُنْظُر اِلى ما قالْ وَلا تَنْظُرْ اِلى مَنْ قال؛ (1) به آن چه گفته است بنگر و به آنكه گفته است، ننگر.»
دو - معرفى كتابهاى در پى آمده، لزوماً به معناى تأیید همه پدیدآورندگان و همه مندرجات آنها نیست.
سه - از معرفى كتابهاى غیر فارسى - كه ترجمه نشدهاند - پرهیختهایم.
چهار - كتابهایى را كه مثلاً به تبلیغات تجارى و تبلیغ كالا و مانند آن پرداختهاند، نیاوردهایم و بیشتر به كاربردى بودن كتابهایى توجه داشتهایم كه در تبلیغ دین و سخنرانى دینى مؤثرترند.
پنج - همانگونه كه گفته شد، این كتابشناسى به صورت گزینشى است و قطعاً كتابهاى دیگرى نیز وجود دارد كه باید در فرصتى دیگر درباره آنها گفت و شنفت:
تا قیامت مىتوان از عشق گفت تو مگو مضمون نابى نیست، هست
اكنون «102 كتاب فارسى در زمینه تبلیغ و سخنورى» را به ترتیب الفبایىِ عنوان، به قلم مىآوریم:
1. آداب سخنرانى، سهیلا حاتمى، تهران، انتشارات آواى مهرسا، 1382.
2. آداب گفتگو و سخنورى (عوامل اثربخشى كلام)، على نورمحمدى، تهران، مؤسسه فرهنگى، انتشارات فروزان، 1378.
3. آسیبشناسى دعوت اسلامى، فتحى یكن، ترجمه داوود ناروئى، تهران، نشر احسان، 1378.
4. آماده شدن براى سخنرانى در 30 دقیقه، پاتریك فورسایت، گروه مترجمان انتشارات نگاه فردا، تهران، انتشارات نگاه فردا، 1381.
5. آموزش سخنرانى از زبان یك سخنران و تسلط بر مذاكرات روزمره، آرمان داورى، تهران، انتشارات توانگران، 1380.
6. آموزش فن سخن گفتن، رجبعلى مظلومى، تهران، دفتر هماهنگى انجمنهاى اسلامى مسجد و مدرسه بنیاد بعثت، 1373.
7. آموزش گفتار (براى مسلط بودن، جالب بودن، توانا بودن، جذب و متقاعد كردن مخاطب)، پل كلمان ژاگو، ترجمه نیلوفر خوانسارى، تهران، انتشارات ققنوس، 1377.
8. آنچه یك مبلّغ باید بداند، مهدى واعظ موسوى، مشهد، انتشارات راز توكل، 1381.
9. آیین سخنرانى، دِیل كارنگى، ترجمه سمیرا شاهمرادى، تهران، انتشارات نهال جوان، 1381.
10. آیین سخنورى، محمدعلى فروغى، تهران، انتشارات زوار، 1378.
11. آیین سخنورى و نگرشى بر تاریخ آن، علىاكبر ضیائى، تهران، انتشارات امیركبیر، 1373.
12. آیین نیكو سخن گفتن، محمّد جبروتى، تهران، انتشارات طلایه، 1381.
13. اخلاق تبلیغى، نصرت اللّه جمالى، قم، انتشارات مهدیه، 1379.
14. ارمغان تلبیغ: كتاب همراه مبلّغین، (قابل استفاده همگانى)، احمد دهقان، قم، انتشارات نهاوندى، 1377.
15. اصول و مبانى تبلیغ، اسماعیل كریمزاده، مشهد، مؤسسه فرهنگى، هنرى و انتشاراتى ضریحِ آفتاب، 1373.
16. افسون سخن، (روششناسى برخورد در روابط انسانى)، على اقلیدىنژاد، قم، انتشارات جمال، 1381.
17. افسون سخن (هنر سخنورى و اعجاز كلام)، سید مصطفى موسوى حرمى، بدون محل نشر، انتشارات سرزمین سبز، 1380.
18. الگوى علمى و عملى تبلیغات در مراكز آموزشى، حسن بنایى، تهران، انتشارات مهربرنا، 1382.
19. امپریالیسم تبلیغى بینالمللى، محمدعلى العوینى، ترجمه محمّد سپهرى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1369.
20. انسان سخنور؛ انسان موفق، رادولف اف وردربر، ترجمه مریم روزدار، رشت، انتشارات كتیبه گیل، 1381.
21. انقلاب فرهنگى و تبلیغى، عبد الكریم بىآزار شیرازى، تهران، انتشارات زكات علم، 1377.
22. اهمیت و ضرورت تبلیغات، احمد رزاقى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1370.
23. بانوان در عرصه دعوت و تبلیغ، توفیق یوسف الواعى، ترجمه نرگس پروازى ایزدى، تهران، انتشارات احسان، 1381.
24. برگهایى از خاطرات حجت الاسلام و المسلمین قرائتى، گردآورى محمّد موحدىنژاد، قم، نشر روح، 1380.
25. پژوهشى در تبلیغ، محمدتقى رهبر، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1371.
26. تبلیغ، جعفر بچارى، قم، انتشارات نور النور، 1381.
27. تبلیغ (اصول، مبانى و قالبها)، رضا على كرمى، قم، انتشارات قم، 1381.
28. تبلیغات از دیدگاه امام خمینىقدس سره، رسول سعادتمند، قم، انتشارات تسنیم، 1379.
29. تبلیغات (هنر و رسانهها) از دیدگاه امام خمینىقدس سره، استخراج معاونت پژوهشى مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینىقدس سره، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینىقدس سره، 1378.
30. تبلیغات دینى (ابزارها و شیوهها)، احمد رزاقى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1377.
31. تبلیغات: یك واژه در دو حوزه فرهنگى، محمدهادى همایون، تهران، دفتر حقوق و علوم اجتماعى، بىتا.
32. تبلیغ اسلامى و دانش ارتباطات اجتماعى، محسن خندان، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1374.
33. تبلیغ در قرآن و حدیث، محمّد محمدى رىشهرى با همكارى سید حمید حسینى، ترجمه على نصیرى، قم، انتشارات دار الحدیث، 1380.
34. تبلیغ و جوانان، على جعفرى، قم، انتشارات فلاح، 1382.
35. تبلیغ و مبلّغ در آثار شهید مطهرى، عبد الرحیم موگهى (شمیم)، قم، مركز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1381.
36. تجارب مبلّغان هنرمند، مهدى چراغى، قم، انتشارات قدس، 1374.
37. تجارب و نكات تبلیغى، مهدى چراغى، قم، دفتر نشر برگزیده، 1373.
38. تجربه ارتباطات در روابط انسانى، لایل سوسمان و سام دیپ، ترجمه حبیب اللّه دعایى، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسى، 1376.
39. تجربیات من در منبر یا تجربیات سخنورى، محمّد حسینى شیرازى، ترجمه على كاظمى، اصفهان، انتشارات خوشنواز، 1379.
40. جامعهشناسى تبلیغات، علىاكبر ترابى، تبریز، انتشارات فروزش، 1381.
41. جایگاه تبلیغات درجهان امروز، احمد رزاقى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1377.
42. چكیده مقالات همایش نقش آموزش در تبلیغ دین، معاونت آموزش دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، مركز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1379.
43. چگونه در همایشهاى علمى سخنرانى كنیم؟، جورج‌ام. هال، ترجمه محمود محمودى و پانتهآ پدرام، تهران، انتشارات جامعهنگر: سالمى، 1382.
44. چگونه زیبا سخن بگوییم؟، محمدرضا تقدمى، تهران، انتشارات كتاب درمانى، 1379.
45. چگونه سخنرانى جذاب ارائه كنیم؟، كارن كالیش، ترجمه مسعود كسائى، تهران، انتشارات همشهرى، 1380.
46. چگونه سخنرانى كنیم؟ (تكنیكهاى جذب شنونده)، زهره خسروانى، تهران، انتشارات نداى هشتاد، 1381.
47. چگونه مطالب خود را بهطور موفقیتآمیز بیان كنیم؟، یان ریچاردز، ترجمه كیوان سپانلو، تهران، انتشارات فارابى، 1374.
48. خاطرات از زبان حجت الاسلام و المسلمین محسن قرائتى، تدوین سید جواد بهشتى، تهران، مركز فرهنگى درسهایى از قرآن، 1380.
49. خاطراتى خواندنى از مبلّغان دینى، حسین دهنوى، قم، انتشارات یمین، 1377.
50. خاطرات و تجارت تبلیغى، حسین دهنوى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1372.
51. خلاصه مقالات تبلیغ و تبلیغات (مندرج در مطبوعات جمهورى اسلامى ایران، سال 1359 - 1367)، بخش اسناد و اطلاعرسانى معاونت پژوهشى سازمان تبلیغات اسلامى (با همكارى احمدرضا حیدرى)، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1371.
52. درباره سخن و سخنورى (پیشینه، انواع و شیوههاى سخنورى و گفتگو)، محمدباقر شریعتى سبزوارى، قم، بوستان كتاب قم، (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم)، 1381.
53. راحت حرفتان را بزنید، مارى فرانس مولر، ترجمه نسرین گلدار، تهران، مؤسسه فرهنگى منادى تربیت، 1381.
54. راهنماى تبلیغ (نكات مهم و كاربردى در تبلیغ، سخنرانى و مداحى)، امیر ملكمحمودى الیگودرزى، قم، مؤسسه فرهنگى - انتشاراتى مشهور، 1380.
55. راهنماى مربیان و معلمان (دوره راهنمایى)، نگارش عباس عبیرى و تحقیق محمّد رضایى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1376.
56. راه و رسم تبلیغ، كانون نویسندگان فضلاى قمى حوزه علمیه قم، قم، دفتر نشر برگزیده، 1378.
57. رسالت منبر در گامى فراتر، فرج اللّه خاكبیز فداغى، قم، مؤسسه فرهنگى همسایه، 1376.
58. رشد و توسعه تبلیغات، محمدجواد علمى، مشهد، مؤسسه انتشارات امامت، 1371.
59. روابط عمومى و تبلیغات همراه با مباحث جدید كاربردى، كاظم متولى، تهران، انتشارات بهجت، 1380.
60. روش تبلیغ، دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، مركز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1403 ق.
61. روش تبلیغ، سید مهدى واعظ موسوى، بىجا، انتشارات میقات، 1374.
62. روش تبلیغ در اسلام، على گلستانى، قم، انتشارات انصاریان، 1380.
63. روش تبلیغ و مدیریت در مناطق اهل تسنن، مهدى چراغى، قم، دفتر نشر برگزیده، 1376.
64. روش دعوت اسلامى، مصطفى مشهور، ترجمه واحدبخش لشكرزرهى، تهران، انتشارات احسان، 1372.
65. روششناسى دعوت در قرآن كریم، محمّد حسین فضل اللّه، ترجمه سهراب مروتى و عبد الجبار زرگوشىنسب، ایلام، انتشارات گویش، 1381.
66. روشهاى تبلیغ و سخنرانى، احمد صادقى اردستانى، قم، بوستان كتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم)، 1380.
67. سخنران خوبى باشید (فنون آزمایش شده براى اصلاح مهارتهاى برقرارى ارتباط و ارائه سخنرانى)، ریچارد دنى، ترجمه حبیب آقارمضان سنگتراش و نازنین نجفیان، تهران، انتشارات فراروان، 1379.
68. سخنرانى توانا شویم، رجبعلى مظلومى، تهران، انتشارات كانون پرورش فكرى كودكان و نوجوانان، 1364.
69. سخنورى و شخصیت در آداب سخن، سید محمدعلى مقدسى، قم، مركز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1377.
70. سخنورى و فن بیان، [كتابهاى درسى مراكز تربیت معلم]، تهران، وزارت آموزش و پرورش، 1377.
71. سخن و سخنورى، محمّدتقى فلسفى، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 1378.
72. سرشك خون (روش مرثیهخوانى و مراثى امام حسین و یارانشعلیهمالسلام)، عبد الرحیم موگهى (شمیم)، قم، مركز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1375.
73. سیره تبلیغى پیامبر اكرمصلىاللهعلیهوآله (در آمدى بر سیاست تبلیغى اسلام در عصر ارتباطات)، اصغر افتخارى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1377.
74. شرایط موفقیت در تبلیغ، محمدرضا ناجى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1370.
75. شیوه ارائه مقالات در همایشهاى داخلى و بینالمللى، مهرداد حسینپور و اكبر بهداد، اصفهان، معاونت پژوهشى دانشگاه علوم پزشكى و خدمات بهداشتى درمانى اصفهان، 1382.
76. شیوههاى جذب جوانان در تبلیغ، احمد لقمانى، قم، انتشارات بهشت بینش، 1381.
77. طنین عشق (آموزش و آداب مرثیهخوانى و ذكر مصیبت)، مرتضى وافى، قم، انتشارات شفق، 1382.
78. فرازى از سیره تبلیغى امام علىعلیهالسلام، نصرت اللّه جمالى، قم، انتشارات مهدیه، 1380.
79. فرهنگ تبلیغات، محمدرضا محمدىفر، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1377.
80. فن خطابه، على نظرى منفرد، قم، مركز نشر هاجر (وابسته به مركز مدیریت حوزههاى علمیه خواهران)، 1383.
81. فنون سخنرانى، تیم هیندل، ترجمه شفیع الهى، تهران، نشر سارگل، 1381.
82. فوائد المشاهد و نتائج المقاصد (مجموعهاى از مجالس وعظ)، شیخ جعفر شوشترى، به كوشش محمّد بن على اشرف طالقانى، [تهران]، انتشارات نیك معارف، 1375.
83. قرآن و تبلیغ، محسن قرائتى، تهران، مركز فرهنگى درسهایى از قرآن، 1378.
84. كسب نتایج بهتر و سریعتر در جلسات، دِیل كارنگى، ترجمه مجتبى احمدوند، تهران، انتشارات سینه سرخ، 1381.
85. كیفیت و كمیت مطالعه، نوشتن و سخنرانى، علىاصغر فرهپور، همدان، مؤلف (ناشر)، 1378.
86. گامهایى در راه تبلیغ، محمّد حسین فضل اللّه، ترجمه احمد بهشتى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامى، 1367.
87. گفتار هراسى (چگونه بر ترس از سخنرانى غلبه كنیم؟)، مانى شربرگ، ترجمه مهدى الوانى و حسین هاشمى، تهران، نشر نى، 1373.
88. لؤلؤ و مرجان (در شرط پله اوّل و دوم منبر روضه خوانان)، میرزا حسین نورى، تحقیق و ویرایش: حسین استادولى، تهران، انتشارات دار الكتب الاسلامیة، 1375.
89. مبانى اقناع و تبلیغ، على حسینى پاكدهى، تهران، مركز برنامهریزى و آموزش نیروى انسانى (وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى)، 1381.
90. مبانى تبلیغ، محمدحسن زورق، تهران، انتشارات سروش، 1368.
91. مجموعه مقالات تبلیغات و جنگ روانى، جمعى از نویسندگان، ترجمه حسین حسینى، تهران، پژوهشكده علوم دفاعى دانشگاه امام حسینعلیهالسلام، 1377.
92. مهارتهاى سخنرانى تخصصى، سینكلر گودلد، ترجمه پرویز استیرى، تهران، انتشارات چاپار، 1381.
93. مهارتهاى سخنرانى و ارائه مطالب در 21 گام، المون یودر، ترجمه مهدى مهدوى عرب و نغمه خادمباشى، تهران، انتشارات انستیتو ایزایران، 1380.
94. مهارتهاى مؤثر در فن بیان، استیو مندل، ترجمه على كریمى و شهربانو حقیقت، شیراز، انتشارات امیدواران، 1378.
95. نكاتى چند درباره روانشناسى تبلیغ، ابو القاسم فرشیدور، تهران، بىنا، 1372.
96. نكاتى درباره سخنرانى، محمّد خجستهنیا، تهران، اداره كل انتشارات وتبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1379.
97. نوشتن و سخن گفتن (مهارتهاى زبانى)، ترجمه و تألیف سیما وزیرنیا، تهران، انتشارات مدرسه، 1379.
98. هنر سخنرانى (مهارتهاى عملى فن بیان در قالب نظریههاى كلاسیك و معاصر)، استفن اى. لوكاس، ترجمه ساده حمزه و باباطاهر علیزاده، تهران، انتشارات رشد، 1381.
99. هنر سخن گفتن، ژرژ سیون، ترجمه اسماعیل اسعدى، تهران، انتشارات اقبال، 1379.
100. مبانى ارتباط، تبلیغ و اقناع، على اصغركیا و رحمان سعیدى، تهران، مؤسسه انتشاراتى مهد ناصر، ایران، 1383.
101. شیوههاى تعلیم و تبلیغ، علىاكبر بابازاده، قم، انتشارات دانش و ادب، 1382.
102. درآمدى بر آسیبشناسى تبلیغات دینى، عبد اللّه آكوچكیان، تهران، چاپ نهضت، 1378.
پی‌نوشـــــــــــت‌ها:
1) فرج المهموم، سید رضى الدین (از نوادگان ابن طاووس)، دار الذخائر، قم، ص220.