اشاره

كم و بیش همه دست اندر كاران و متخصصان و كارشناسان امور آفریقا و به ویژه مسئولان فرهنگی و تبلیغی كشورمان به فعالیت گسترده مبلغان مسیحی در آفریقا، آگاهی دارند؛ ولی اهداف و انگیزه‌ها و امكانات و بودجه‌های سازمانها و جمعیتهای تبلیغ مسیحی، و از طرفی شیوه‌ها و روشهای مبلغان مسیحی و به ویژه آمار و ارقام ارائه شده در زمینه حجم كار انجام شده و آینده آفریقا از دید آنان، بسیار نگران كننده و در عین حال مسئولیت آور است.

شاید با ذكر این فعالیتها و آمارهای تبلیغات مسیحی و مقایسه آنها با فعالیتها و آمارهای كشورهای اسلامی در این قاره، این یك معجزه باشد كه تا كنون كل آفریقا، مسیحی نشده است و بی شك در این زمینه روح تعالی بخش اسلام و پیام آن كه با روح و سرشت لطیف و دست نخورده انسان آفریقایی هم خوانی دارد، در ایجاد مقاومت در آفریقای مسلمان در برابر امواج این تبلیغات گسترده مؤثر بوده است. ضمن اینكه قرابت تاریخی استعمار و كلیسا كه در بسیاری از مناطق آفریقا، كلیسا جاده صاف كن استعمار و بالعكس بوده نیز باید مورد توجه قرار گیرد؛ چرا كه اسلام هیچ گاه در حافظه تاریخی مردم آفریقا، سابقه استعماری نداشته است.

مسیحیت همواره با ارائه خدمات بهداشتی، آموزشی و غذایی رایگان كه سه نیاز عمده انسان آفریقایی است، اهداف تبلیغی خود را پیش برده است.

بدون تردید مسئولیت دست اندر كاران و تصمیم گیرندگان در امور آفریقا، بسیار سنگین است. سفارتخانه‌ها و نمایندگیهای فرهنگی ما در كشورهای آفریقایی، به صورت مرتب درخواست كمكهای عاجل و كافی جهت پاسخ به حجم بالای نیازهای فرهنگی و تبلیغی حوزه خود - و احیانا كشورهای همسایه تحت پوشش خود - را دارند و شاید نگاه دوباره مسئولان امر به حجم فعالیتها و بودجه‌های تخصیصی مسیحیت، در تخصیص بودجه و امكانات لازم برای مقابله با این تهاجم سنگین، مؤثر باشد.

تاكید و تمركز بر آفریقا

سخنگوی واتیكان «جوسكین نفارو والز» می‌گوید: «به درستی كه شان آفریقا، شان آمریكای جنوبی است و این قاره در آینده محل تجمع و خزانه كاتولیكها خواهد بود. با نگاهی به آمار و ارقام متوجه می‌شوید كه در سال 1901 میلادی - آغاز قرن بیستم - در كل آفریقا 1/1 میلیون كاتولیك وجود داشت؛ یعنی به میزان 1 درصد از جمعیت آفریقا؛ اما امروز ما در هر سال 2 میلیون كاتولیك به عدد قبلی اضافه می‌كنیم و در حال حاضر 65 میلیون نفر یا به عبارتی 16 درصد از جمعیت كل قاره كاتولیك هستند و ما انتظار داریم كه تعداد آنها قبل از پایان قرن حاضر (این گزارش در سال 1995 میلادی تهیه شده است) به 100 میلیون نفر برسد.‌»

از عجایب اینكه كلیسا تحت شعار حمایت از حقوق انسانهای فقیر و به ویژه در مناطقی از آفریقا كه ذاتا اكثریت مسلمان دارند، مبلغ 32 میلیارد دلار در طرحهای تبلیغات مسیحی، بودجه اختصاص داده است. همچنین كلیسا، انجیل را به 625 زبان و لهجه آفریقایی ترجمه كرده است؛ چنان كه حتی برای بی سوادان با شیوه مناسبی، به طور كامل ضبط صوتی كرده است.

پاپ ژان پل دوم، در سخنرانی‌اش كه به مناسبت سالگرد میلاد حضرت مسیح علیه السلام در رم در سال 1993 میلادی و هنگام استقبال از هیئت اسقفهای آفریقا ایراد كرد، بیان داشت: «شما كلیسایی آفریقایی از خودتان و در خدمت خودتان خواهید داشت و وقت آن رسیده است كه آفریقا به پا خاسته، به وظیفه ربانی خود عمل نماید.‌ای اسقفها! بر دوش شما مسئولیت بزرگی قرار دارد و آن همانا مسیحی كردن كل آفریقا در سال 2000 میلادی است.‌»

روش مبلغان مسیحی

آنها از دردهای بشری و بیماریهای آنان بهره برداری كردند و از مسئله درمان برای رسیدن به اهداف خود سود بردند و برنامه آنها این سخن بوده است:

«هنگامی كه فردی را می‌یابی، دردهایی را می‌یابی و هنگامی كه دردها وجود دارد، نیاز به پزشك هم موجود است و هنگامی كه نیاز به پزشك وجود دارد، فرصت مناسبی برای تبلیغات مسیحی و مسیحی كردن افراد می‌باشد.‌»

آنها در برخی كشورها، بیماران را معالجه نمی‌كردند، مگر بعد از آنكه از بیمار اعتراف می‌گرفتند كه كسی كه او را شفا می‌دهد، همانا مسیح است.

آنها به آموزش بچه‌ها اهتمام ورزیده و آن را وسیله‌ای برای خدمت به اهداف و آرزوهای خود قرار داده و معلمان را برای این منظور موظف كرده اند. برای همین مبلغ مسیحی مشهور «جون موط‌» می‌گوید: «لازم است كه در تمامی میدانهای تبلیغ مسیحیت، كار در میان بچه‌ها را تاكید كنیم....؛ چرا كه ما به اینكه باید عمده عمل خود را در كشورهای اسلامی به روی بچه‌ها متمركز نماییم، قانع شده ایم، همانا تاثیر فاسد كننده!! در اسلام در سنین كوچكی آغاز می‌شود، برای همین واجب است كه بچه‌های كوچك، قبل از اینكه به بلوغ و رشد برسند، قبل از اینكه سرشت آنان، شكل اسلامی خود را بگیرد، به سمت مسیح هدایت شوند.‌»

آمار فعالیتهای مسیحی در آفریقا:

- 1600 بیمارستان؛

- 5112 درمانگاه؛

- 105 داروخانه؛

- 120 مكان پناه بردن برای بیماران؛

- 980 خانه برای جای دادن یتیمان و سالخوردگان و بیوه ها؛

- 88610 عنوان كتاب مسیحی كه به زبانهای مختلف چاپ گردیده و تا كنون صدها میلیون جلد از آنها چاپ شده است؛

- 900/24 مجله هفتگی مختلف در خصوص كلیسا كه میلیونها نسخه

از آن توزیع می‌گردد؛

- 000/700 جزوه مسیحی برای توزیع مستمر؛

- 2340 ایستگاه رادیویی و تلویزیونی كه شبانه روز برای انتشار تعالیم انجیل و خدمت به تبلیغات مسیحی در مناطقی كه اجتماعاتی موجود است و به ویژه در مناطق اقلیتهای مسلمان، فعالیت می‌كنند؛

- اشراف كلیسا بر حدود 11000 مهد كودك كه در آن مسیحیت به اطفال تلقین می‌گردد.

آمار جمعیت آفریقا در سال 1995 میلادی براساس مذهب از نظر مسیحیان

مذهب                                             تعداد                                         نسبت

كاتولیك                                          122/108/000                             16/77 درصد

پروتستان                                          109/726/000                              15/07 درصد

اردتدكس                                         29/465/000                      4/07 درصد

دیگر شاخه‌های مسیحی                        86/697/000                      11/9 درصد

مسلمانان                                           300/317/000                   41/24 درصد

مذاهب سنتی بومی-                            72/777/000                      9/18 درصد

چنان كه ملاحظه می‌گردد، مسلمانان اكثریت مطلق را در قاره آفریقا تشكیل می‌دهند و به همین جهت قاره آفریقا، تنها قاره مسلمان محسوب می‌گردد و نیز به همین سبب، مسیحیان تمام تلاش خود را برای تبدیل كردن آن به یك قاره مسیحی نظیر آمریكای جنوبی به كار بسته اند.

سازمانهای تبلیغی مسیحی

برخی از سازمانهای تبلیغی مسیحی عبارت اند از:

مجلس كلیسای انگلستان؛ جمعیت برناردو ویژه اطفال؛ كمك مسیحی؛ ارتش رهایی (عمل اجتماعی) ؛ ارتش رهایی (صندوق وقف) ؛ گروه كلیسایی برای اسكان؛ جمعیت انجیل؛ جمعیت جوانان مسیحی؛ كلیسای مسیح و روز آخر مقدس؛ صندوق سازمان تیر. (Tear)

شیوه‌ها و روشهای مبلغان مسیحی در آفریقا

1. ایجاد فتنه‌ها، جنگها و ناآرامیها؛

2. حمایت از مفسدان و سران شر در كشورهای اسلامی و تشویق به الحاد؛

3. انتشار درخواست آزادی دینی و سیاسی و فكری در جهان اسلام؛

4. تاكید و تمركز بر زن به جهت نقش مهم آن در جامعه؛

5. گفتگو با جوانان مسلمان و آنان كه دارای علم و بینش نیستند، به جهت به شك انداختن آنها یا اقناع كردن آنها به مسیحیت ولو اینكه مسیحی نشوند؛

6. بهره برداری از هیئتهای دیپلماتیك، باستان شناسان و كارگران مسیحی؛

7. تاكید و تمركز بر دانشجویان بورسیه شده در كشورهای مسیحی؛

8. شرق شناسی؛

9. تبادل فرهنگی؛

10. ایجاد روابط اجتماعی بین خانواده‌های مسلمان و مسیحی؛

11. پذیرش فرزندان مسلمان در مدارس مسیحی برای تربیت آنها بر اساس اصول مسیحیت؛

12. سفرهای مسیحی كه در آن غیر متخصصها در امر تبلیغات مسیحی داوطلب می‌شوند تا در مواقع استفاده از مرخصی در شكل سفرهای سیاحتی به تبلیغات مسیحی اقدام نمایند؛

13. خدمات انسانی نظیر امداد، پزشكی و اعطای كمكها. آنها انجیل را با یك دست و درمان را با دست دیگر حمل می‌كنند. فاجعه‌ها و حوادثی كه در كشورهای اسلامی رخ می‌دهد، فرصتهای مناسبی برای ایشان بوده و از آنها خشنود می‌شوند؛ زیرا از خلال این فاجعه‌ها و از جمله حوادث طبیعی و جنگهای داخلی، آنچه را می‌خواهند به دست می‌آورند و در این گونه حوادث و اوضاع فاجعه بار، نیاز به غذا، لباس، مسكن، آموزش و درمان ایجاد می‌شود. این در حالی است كه 80 درصد از پناهندگان در كل جهان را مسلمانان تشكیل می‌دهند و آنها زمینه مناسبی برای فعالیت جمعیتهای مسیحی محسوب می‌شوند؛

14. تخریب اخلاقی؛ در كلیسا شراب نوشیده می‌شود و در آن شب نشینی و جشن‌های رقص برای نوجوانان پسر و دختر به جهت جلب جوانان به مسیحیت به ویژه اگر از جوانان مسلمان باشند، برپا می‌گردد؛

15. توزیع كتاب و كتابچه‌ها به زبانهای مختلف و به شیوه‌های متفاوت در موضوعات مختلف؛

16. چاپ مجله‌ها و نشریات ادواری و روزنامه ها؛

17. چاپ اعلامیه‌هایی برای الصاق به خودروها یا برروی درها یا در ورودیها و نیز در خانه‌ها و دفاتر..... كارتهای تبریك به مناسبتهای مختلف، مانند: تهنیت به مناسبت اعیاد؛ ولادتها، كریسمس، عید آغاز سال، عید قیامت و دیگر اعیاد، و با خطهای زیبا و به صورت رنگی و عكسهای احیانا برهنه و عكسهایی كه معتقدند عكس مریم یا عیسی و یا آیات انجیل است. چاپ و تهیه و توزیع صلیب در هر فرصت و میدانی؛ در لباسها، خودروها، ظروف، طلا، از دیگر اقدامات آنهاست؛

18. تبلیغات سمعی و بصری و كانالهای ماهواره‌ای به زبانهای مختلف؛

19. به كارگیری فن آوری جدید در تبلیغات مسیحی، مثل: به كارگیری پست الكترونیك و شبكه اینترنت؛

20. ساخت كلیساها و مراكز مسیحی با حرص و ولع در كلیه كشورهای جهان اسلام؛

21. تبلیغات مسیحی از طریق پست در مناسبتها (عید یا عزا) در كلیه كشورهای جهان اسلام؛

22. تشكیل جمعیت ویژه تبلیغات مسیحی قبیله‌ای در قلب آفریقا یا وسط آسیا و چاپ انجیل به زبان ویژه ایشان و نیز برپایی دوره‌هایی برای فرزندان آنها و ارسال امواج رادیو به طرف ایشان؛

23. بهره برداری از منصبهای سیاسی؛ به طوری كه دولتهای آفریقایی توگو، كنگو، گابون، زئیر، را كشیشان و راهبه‌ها بر عهده دارند؛

24. اعطای جایزه‌های تشویقی جهانی و شبه جهانی برای همه كسانی كه نقش بارزی در خدمت تبلیغات مسیحی داشته اند؛

25. بازدیدهای مكرر بزرگان مبلغ مسیحیت از تعداد زیادی از كشورهای مورد توجه؛ چنان كه پاپ ژان پل دوم به 40 كشور آفریقایی، همچون مغرب در این اواخر مسافرت كرد؛

26. نمایش فیلمهای سینمایی مسیحی در روستاهای آفریقایی، مانند: فیلم مسیح كه زندگی حضرت مسیح و معجزات ایشان را به تصویر می‌كشد و فروش آنها در نمایشگاههای بین المللی كتاب به كم‌ترین قیمت؛

27. اسكان مسیحیان در مناطقی كه اقلیت مسلمان در آنجا سكونت دارد و تشویق مسیحیان به سكونت در این گونه مناطق برای تغییر رنگ و بو و شكل اسلامی در آن مناطق؛ چنان كه در بوسنی و هرزگوین و كوزوو و چین و تركستان شرقی در ده سال اخیر عمل كرده اند؛

28. ایجاد شكاف در فكر و اعتقادات اسلامی از طریق برانگیختن شبهات و مشوه كردن چهره اسلام؛

29. پوشیدن لباس به شیوه مبلغان مسلمان با همان ظاهر و لباسهای مربوطه و ساخت كلیساها با نقشه و طرح مساجد و برپا كردن مراسم مذهبی مسیحی در روز جمعه و خواندن انجیل به شیوه‌ای كه مشابه قرائت قرآن كریم است؛ چنان كه در برخی مناطق آفریقا، به این شیوه عمل كرده اند؛

30. انتشار عادات و سرگرمیهای مسیحی در میان فرزندان و جوانان مسلمان از طریق تبلیغات و آموزش و بازیهای مختلف؛

31. ایجاد سازمانهای مسیحی و از جمله سازمان ( S.D.S  ما را نجات دهید) كه متخصص در ایجاد دهكده اطفال در جهان است و از 41 سال پیش ایجاد شده و تا كنون 371 دهكده برپا كرده است.

این دهكده‌ها شامل كلیه خدمات آموزشی، بهداشتی، تربیتی و اجتماعی است. اطفال در یك دهكده به خانواده‌هایی تقسیم می‌شوند، هر خانواده متشكل از 10 طفل است كه از سنین كودكی یك مادر مسیحی كه برای تربیت و بزرگ كردن آنها بر اساس تربیت مسیحی انتخاب شده، مورد مراقبت قرار می‌گیرند.

بودجه این سازمان 5 میلیارد دلار است كه با همكاری اجتماعی پرداخت می‌شود؛ این مبلغ را 6 میلیون كارمند از طریق اختصاص بخشی از درآمد ثابت ماهیانه خود می‌پردازند. 4 میلیون كارمند از این تعداد در آلمان هستند. قابل ذكر اینكه یك زن اطریشی از 41 سال پیش تا كنون هر ماه 100 دلار به این سازمان می‌پردازد.

معجزه الهی

مترجم این نوشتار (1) خود مدتی را در آفریقا به عنوان نماینده فرهنگی حضور داشته و با كشیشان و مبلغان مسیحی كه بیش از 40 سال از عمر خود (كه شامل كل دوران جوانی آنها می‌شده و اروپا با آن جاذبه‌های مادی را رها كرده و در آفریقا در میان قبائل با زندگی انسانهای اولیه عمر خود را گذرانده اند) را در آفریقا به عنوان مبلغ گذرانده اند، ملاقات و صحبت داشته و نحوه سازماندهی و كمكهای میلیاردی اروپا و آمریكا را برای تبلیغ مسیحیت از نزدیك مشاهده نموده است. به این جهت، معتقد است كه این یك معجزه الهی بوده كه حداقل تا كنون اكثر آفریقا، مسیحی نگردیده است. (2)

پی‌نوشــــــــــــــــــــت‌ها:

1) این مقاله در اینترنت به آدرس زیر وجود دارد:

http://WWW. Littelesundries.

COM/Tanseer/method/php.

2) جامعه و فرهنگ آفریقا، ش 46، مترجم: نادر آزاد.