1. زیارت ائمه علیهم السلام
شیخ طوسی از «ربی عامی» واعظ اهل حجاز، و او از امام صادق و ایشان از پدرش، از جدش نقل نموده که رسول خداصلیاللهعلیهوآله به امام علیعلیهالسلام فرمودند: «ای اباالحسن؛ خداوند قبر تو و قبر فرزندت را بقعهای از بقاع بهشت و قطعهای از قطعههای بهشت قرار داده است، براستی خداوند دلهای نجبای از خلقش، و برگزیده از بندگانش را متمایل به شما قرار داده است [به گونهای] كه خواری و اذیت را در راه (زیارت) شما تحمّل میكنند؛ پس قبور شما را تعمیر میكنند و به زیارت شما فراوان میآیند به قصد قربت الهی و بخاطر ـ ابراز ـ محبّت به رسول خداصلیاللهعلیهوآله. «اُولئِكَ یا عَلی اَلمَخْصُوصُونَ بِشَفَاعَتی وَ الْوَارِدُونَ حَوضِی وَ هُمْ زُوَّارِی وَ جِیْرَانِی غَداً فِی الْجَنَّةِ؛ای علی! اینها هستند كه شفاعت من شامل حال آنها میشود و وارد حوض (كوثر) من میشوند و آنها فردای قیامت زائران و همسایگان من در بهشت هستند» «ای علی! كسی كه قبور شما را تعمیر كند و به آن تعهد داشته باشد گویا سلیمان بن داود را بر بنای بیت المقدس یاری رسانده، ثواب زیارت قبر شما با هفتاد حج بعد از انجام حَجَةُ الاسلام برابری میكند و بعد از برگشت، چون روزی كه از مادر متولد شده از گناهانش خارج میشود؛ پس به دوستانت بشارت بده به نعمتهایی كه هیچ چشمی ندیده و هیچ گوشی نشنیده و بر قلب هیچ كس خطور نكرده است».
«وَلكِن حَثالَةٌ مِنَالنّاسِ یعَیروُنَ زُوّارَ قُبُورِكُمْ بِزیارَتِكُم كَمَا تُعیرُ الزَّانیةُ بِزِنَاهَا، اُولئِكَ شِرارُ اُمَّتی، لا تَنالُهُم شَفاعَتی، وَ لا یرَوْنَ حَوْضِی؛ (1) لكن گروه پستی از مردم، ملامت میكنند زائران قبورتان را بر زیارت شما همچون ملامت زن زناكار كه بر زنایش ملامت میشود. آنان بدترین افراد امّت من هستند، شفاعت من به آنان نمیرسد و حوض (كوثر) مرا نمیبینند»
ظاهراً مراد از «حثالةٌ من النّاس» همان گروه متحجّر ومتعصّب وهابیت است كه زیارت قبور امامان را منكر و شرك میدانند.
2. جایگاه مؤمن فقیر
علی بن عفان از مفضّل بن عمر از امام صادقعلیهالسلام نقل نموده كه حضرت فرمود: «اِنّ الله جَلَّ ثَناؤُهُ لَیعتَذِرُ اِلی عَبدِهِ المُؤمِنِ المُحْوِجِ فِی الدُّنیا کَمَا یعتَذِرُ الاَخُ اِلی اَخیهِ فَیقُولُ وَعِزَّتی وَ جَلالی ما اَحْوَجْتُكَ فِی الدُّنیا مِن هَوانٍ كانَ بِكَ عَلی فَارفَع هذَا السَّجفَ فَانظُر اِلی ما عَوَّضْتُكَ مِنَ الدُّنیا قال فَیرفَعُ فَیقُولُ ما ضَرَّنی ما مَنَعتَنی مَعَ ما عَوَّضتَنی؛ (2) براستی خدایی كه ثنایش بزرگ است، عذر میآورد نزد بندة مؤمنی كه در دنیا محتاج (و فقیر) بوده است، چنان كه برادر از برادرش عذرخواهی میكند. پس میگوید: «به عزّت و جلالم سوگند، من ترا در دنیا بخاطر این كه خوارت كنم محتاج نكردم [بلكه] چیزی به عهده من داری پس این پرده را برادر و نگاه کن به آنچه بجای دنیا به تو عوض دادم امام فرمود: پس مؤمن محتاج سربلند میكند (و نگاه میكند) پس میگوید: (خدایا) آنچه ندادی در قبال آنچه (در آخرت) دادی به ما ضرر نرسانده است.»
3. هشدار به جوانان قم
عَن اَبِی الحُسَنِ الاَوَّلِ قالَ: قُمْ عُشُّ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَأْوَی شِیعَتِهِمْ وَ لَكِنْ سَیهْلَكُ جَمَاعَةٌ مِنْ شَبَابِهِمْ بِمَعْصِیةِ آبائِهِمْ وَ الْاِسْتِخْفافِ و السُّخْرِیةِ بِكُبَرائِهِمْ وَ مَشایخِهِم وَ مَعَ ذلِكَ یدفَعُ اللهُ عَنهُمْ شَرَّ الْاَعَادِی وَ كُلَّ سُوءٍ؛ (3) از امام هفتمعلیهالسلام نقل شده است كه فرمود: قم آشیانه ال محمدصلیاللهعلیهوآله و پناهگاه شیعیان آنها است؛ ولی به زودی گروهی از جوانان، به خاطر نافرمانی پدرانشان و سبك شمردن و مسخره كردن بزرگان و كهنسالان نابود میشوند؛ ولی با همه اینها، خداوند شر دشمنان و هر گونه بدی را از آنان (شیعیان) دفع میكند»
4. پیشگامان در ولایت
انس بن مالك میگوید: «روزی خدمت پیامبرصلیاللهعلیهوآله نشسته بودم كه حضرت ابوالحسنعلیهالسلام وارد شد. پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله فرمود: «اِلی یا اَبَا الحَسَنِ ثُمَّ اعْتَنَقَهُ وَ قَبَّلَ بَینَ عَینَیهِ وَ قَالَ: یا عَلی اِنَّ اللهَ عَزَّ اِسمُهُ عَرَضَ وَلایتَكَ عَلَی السَّمَاوَاتِ، فَسَبَقَتْ اِلَیهَا السُّماءُ السَّابِعَةُ فَزَینها بِالعَرشِ، ثُمَّ سَبَقَتْ اِلَیهَا السّماءُ الدُّنیا فَزَینَها بِالكَواكِبِ ثُمَّ عَرَضَها عَلَی الاَرَضینَ فَسَبَقَتْ اِلَیهَا مَكَّةُ فَزَینَهَا بِالْكَعْبَةِ ثُمَّ سَبَقَتْ اِلَیهَا الْمَدینَةُ فَزَینها بی، ثُمَّ سَبَقَت اِلَیهَا الكُوفَةُ فَزَینَها بِكَ ثُمَّ سَبَقَتْ اِلَیهَا قُمْ فَزَینَهَا بِالْعَرَبِ وَ فَتَحَ اِلَیهِ بَاباً مِنْ اَبْوابِ الْجَنَّةِ؛ (4) یا ابالحسن، نزد من بیا، بعد دست به گردن او انداخته و میان دو چشم او را بوسید و فرمود: ای علی! خداوند ولایت ترا بر آسمانها عرضه كرد. آسمان هفتم، برای پذیرش ولایت تو سبقت گرفت پس خداوند آنرا بوسیلة عرش، زینت بخشید. سپس آسمان چهارم پیشی گرفت و خداوند آن را با «بیت المعمور» زینت بخشید، بعد آسمان دنیا سبقت گرفت خداوند آنرا به «ستارگان» آذین كرد. سپس ولایت را به زمین عرضه كرد پس مكه برای پذیرش آن پیشی گرفت و خداوند آن را بوسیله «كعبه»، زینت بخشید. بعد مدینه سبقت گرفت و خداوند آن را به واسطة «من» زینت بخشید. بعد از آن، كوفه پیشی گرفت و خدا آن را به واسطة «تو» زینت داد. بعد قم، برای پذیرش ولایت تو پیش قدم شد و خداوند آنرا بواسطه «عرب» [اشعریها] زینت بخشید و دری از درهای بهشت را به سوی آن باز كرد.»
پینوشـــــــــــــتها:
(1) تهذيب، شيخ طوسي، تهران، دار الكتب الاسلاميّه، 1365، ج 6، ص 107 حديث 5، موسوعَةُ زيارات المعصومين، مؤسسة الامام الهادي(1) سوّم، ج 0 (صفر)، ص 78.
(2) كافي، شيخ كليني، تهران، دار الكتب الاسلامية، 1367 هـ .ش، ج 2، ص 264.
(3) بحار الانوار، علامه مجلسي، بيروت، دار احياء التراث العربي، ج 57، ص 214 باب 36.
(4) بحار الانوار، علامه مجلسی، ج 60، ص 216.